Nasz mózg jest „centrum dowodzenia” naszego organizmu. Gdy choruje, wszystko zaczyna się zmieniać. Jedna z takich zmian może być spowodowana przez chorobę Alzheimera. Podstawowe czynności stanowią trudność. Codzienne czynności typu zmiana ubioru, czy nawet znalezienie własnego kubka, mogą sprawić problem. Jednak dzięki rozwojowi medycyny mamy szerszą wiedzę na temat naszego mózgu i to jest dobra wiadomość. Czym jest choroba Alzheimera? Czym jest demencja? I czy młodzi ludzie mogą też zachorować na tę chorobę? Na te pytania odpowie nam mgr Magdalena Czyżewska, która jest psychologiem, psychoterapeutą i seksuologiem. Na co dzień pracuje w Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie. Pani Czyżewska prowadzi również Koło Naukowe Psychologii Stosowanej przy WSIiZ, które 30.05.2022 r. przeprowadziło wykład dla Akademii 50+ na temat demencji, otępienia i choroby Alzheimera.
Dorota Kwiczala: Czy demencja dotyczy tylko starszych osób?
Magdalena Czyżewska: Demencja (inaczej: otępienie) to zespół objawów wynikających z nieprawidłowej pracy mózgu. Choroba Alzheimera stanowi około 80% przypadków demencji. Ta choroba może wystąpić u każdego – bez względu na wykształcenie i płeć. Chociaż najczęściej dotyka osoby po 65. roku życia, to zdarza się, że ludzie w wieku 40, a nawet 50 lat także mogą na nią cierpieć. Nie można być na nią „za młodym”.
D.K.: Jak możemy pomóc osobie z demencją?
M.Cz.: Istotny jest regularny i powtarzalny rytm dnia. Dzięki temu chorujące osoby nie są tak często zagubione. Ponadto należy wykazać się daleko idącą cierpliwością. Wszelkie działania wokół chorego należy wykonywać powoli, informować, co zamierzamy zrobić i co się wydarzy. Dodatkowo warto ograniczyć wszelkie hałasy, które mogą przeszkadzać w spokojnej egzystencji.
D.K.: Czy wszystkie czynności wokół osoby chorej powinniśmy wykonywać sami?
M.Cz: Podkreślić należy, iż błędne jest wyręczanie osoby z demencją we wszystkich czynnościach, ponieważ paradoksalnie przyczyniamy się do pogłębiania otępienia. Prawidłową postawą jest włączanie osoby chorej w życie domowe, adekwatnie do jej możliwości.
D.K.: Czy opiekun osoby chorej, jest w stanie przygotować się na życie z taką osobą?
M.Cz.: Musimy pamiętać, że opieka nad seniorem cierpiącym na demencję jest naprawdę wyczerpująca. Wiąże się ona z wieloma wyrzeczeniami, np. zaniedbaniem relacji we własnej rodzinie, utratą życia towarzyskiego czy nawet sporymi kłopotami ze snem. Niejednokrotnie opiekunowie, którzy spędzili z chorym kilka lat, sami potrzebują pomocy i terapii.
D.K.: Czy jest sposób, aby ochronić się przed demencją?
M.Cz: Całkowicie nie można zapobiec otępieniu – nie jesteśmy w stanie nic zrobić z podstawowym czynnikiem ryzyka jego wystąpienia, którym jest zaawansowany wiek. Ważne jest w tym wypadku unikanie używek takich jak papierosy czy duże ilości alkoholu. W celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia otępienia starczego pomoże odpowiednia, zbilansowana dieta, zapewniająca nam wszystkie niezbędne substancje odżywcze oraz regularne podejmowanie aktywności fizycznej.
D.K.: Jakie błędy mogą popełnić opiekunowie osób chorych na demencję?
M.Cz.: Jednym z częstszych błędów popełnianych przez opiekunów osób z chorobą Alzheimera jest odizolowanie chorego od otoczenia i ograniczenie jego aktywności społecznej. Osobie dotkniętej chorobą Alzheimera powinno się umożliwić kontynuowanie jego życia towarzyskiego w gronie przyjaciół, znajomych czy sąsiadów. Utrzymywanie przez chorego dotychczasowych więzi i kontaktów towarzyskich pomogą mu dłużej zachować kontakt z rzeczywistością. Wzmocnią jego kondycję psychiczną, fizyczną i poczucie bezpieczeństwa.
D.K.: A jak to wygląda w przypadku osób młodych?
M.Cz.: Na chorobę Alzheimera cierpią nie tylko osoby starsze, ale również osoby w wieku 30,40 lub 50 lat. Wówczas mówimy o chorobie Alzheimera o wczesnym początku. U większości młodych osób choroba Alzheimera w młodym wieku przebiega podobnie jak u osób starszych. Zaczyna się ona od zaburzeń pamięci, niemożności zapamiętania nowych informacji, stopniowej utraty codziennych umiejętności, tylko że występuje przed 65 rokiem życia. Warto zaznaczyć, że wielkim wsparciem dla osób z demencją jest rodzina, a w razie potrzeby z pomocą przychodzą domy opieki bądź pomoc wolontariuszy, z których mamy prawo skorzystać.
D.K.: Dziękuję za poświęcony czas.
Grafikę wykonała: Dorota Kwiczala
