Jak wygląda relacjonowanie działań wojennych? Czy kobieta dziennikarz może poradzić sobie podczas wojny na Bliskim Wschodzie? Na te i wiele innych pytań odpowiadały Ayat Basma oraz Francesca Borri podczas 6. Edycji Lviv Media Forum.
Wydarzenie było organizowane we Lwowie już po raz szósty i w tym roku zebrało 850 uczestników, którzy mogli wysłuchać 125 speakerów z 17 państw. Organizatorzy Forum przede wszystkim skupiają się na stworzeniu profesjonalnej platformy dyskusyjnej, która zrzesza międzynarodowe środowisko medialne. Poruszane tematy koncentrują się na najbardziej aktualnych tematach, a więc nie mogło zabraknąć prelekcji dotyczącej roli kobiet we współczesnym dziennikarstwie wojennym. Właśnie na tym oparły swoje wystąpienie Ayat Basma (Routers, Libia) oraz Francesca Borri (dziennikarka-freelancer, Włochy) w prelekcji pt. „Middle East: women's look on the war”.
Korespondenta wojennego musi charakteryzować wytrwałość. Kolejnym niezbędnym elementem jest ciekawość i obiektywizm, czyli chęć poznania konfliktu od środka, zarówno z jednej, jak i drugiej strony. Niezbędna jest również rozmowa z lokalnymi mieszkańcami danego terenu, to właśnie oni najlepiej znają kontekst całego sporu. Ludzie to historie, pełne prawdziwych zdarzeń, faktów które w pełni obrazują szersze podłoże konfliktu. – Naszym zadaniem jest odkrywanie ludzkich, prawdziwych historii – komentowała Ayat Basma. – Tak, zgadzam się, ale kolejnym elementem jest współpraca z lokalnymi dziennikarzami. Tylko oni potrafią ukazać tzw. prawdziwy „background”.
Dziennikarki ukazały odmienny obraz działalności korespondenta wojennego. Ayat pracuje na miejscu, pochodzi z tego samego kręgu kulturowego co bohaterowie jej materiałów. Dzięki temu pełniej rozumie dane spory. Ludzie traktują ją jak „swoją”, dzięki czemu jest w stanie lepiej zrozumieć rozmówcę. Ma też już wypracowaną sieć informatorów, wie do kogo należy się udać, aby pozyskać dane informacje. Praca freelancera, który przyjeżdża na obszar objęty konfliktem wygląda nieco inaczej. Francesca najpierw musi poznać mieszkającą tam społeczność, wzbudzić zaufanie i współpracować z lokalnymi dziennikarzami, aby poznać kontekst całej sytuacji.
Mimo to obie dziennikarki są zgodne co do jednej kwestii – kobiecie jest łatwiej relacjonować wydarzenia wojenne. – Oczywiście, może się wydawać, że w krajach Bliskiego Wschodu kobieta, która jest dziennikarzem nie ma szans, ale możecie się zdziwić ile ludzie mi powiedzieli właśnie dlatego, że jestem kobietą – mówi Ayat. – Bycie kobietą pomaga, bo nikt nie traktuje nas jako zagrożenie – dodaje Francesca.
Praca korespondenta wojennego nie należy do łatwych i nie ma znaczenia czy wydarzenia relacjonuje kobieta, czy mężczyzna. To zawód pełen ryzyka, w związku z czym rzadko kojarzony jest z kobietami. Jednak ich sposób patrzenia na wojnę niejednokrotnie okazuje się bardzo istotny.
Ayat Basma – od lutego 2010 roku pracuje dla agencji prasowej Routers tworząc materiały wideo z miejsc objętych konfliktami na Bliskim Wschodzie. Wcześniej pisała teksty m.in. dla Routers, portalu Dow Jones i Middle East Broadcasters’ Journal. Freelancer podczas wojny w Libii w 2006 roku.
Francesca Borri – włoska dziennikarka specjalizująca się w sprawach Bliskiego Wschodu. Autorka książek o konfliktach w Kosowie, Izraelu i Palestynie. Opracowywała również wydarzenia dotyczące wojny w Syrii, uwieńczeniem jej pracy było wydanie książki Syrian Dust. Jej depesze zostały przetłumaczone na 21 języków. Regularnie pisze dla The Guardian, Il Fatto Quotidiano, Internazionale i Al-Monitor.
