21 marca przypada Międzynarodowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową. Tego dnia rozpocznie się także Tydzień Solidarności z Ludami Zmagającymi się z Rasizmem i Dyskryminacją Rasową.
Jest to szczególny czas, w którym społeczności na całym świecie jednoczą się, aby szerzyć tolerancyjne stosunki z ludźmi innych ras, grup etnicznych i narodowości. To czas uświadamiania sobie i innym, że żyjemy w świecie bogatym w różne kultury i warto dzielić się swoimi narodowymi tradycjami, językami i sposobami życia. My, jako wielokulturowa społeczność WSIiZ-u mamy do tego najlepszą i niepowtarzalną okazję.
Czym jest wielokulturowość i dlaczego jest tak ważna
Wielokulturowość charakteryzuje się tym, że ludzie różnych ras, kultur, grup etnicznych i narodowości żyją razem w tej samej społeczności. Jej założeniem jest harmonijne współistnienie członków społeczności wielokulturowej i wzbogacanie przy tym społeczeństwa poprzez poszanowanie i wspieranie innych kultur. Poznawanie różnych grup buduje zaufanie, szacunek i zrozumienie, a także umożliwia zdobywanie nowych umiejętności, doświadczeń oraz rozwijamy sposoby myślenia.
Społeczeństwa wielokulturowe - przykłady
Przykłady można znaleźć na całym świecie. Obecnie wiele zakładów pracy, szkół czy uczelni wyższych składa się z różnych nacji, grup etnicznych i rasowych. Jest to często wynik migracji, najczęściej w poszukiwaniu pracy.
Przeczytaj także: Mowa i pismo, słowa i wyrazy. Wykład otwarty profesora Jerzego Bralczyka w Rzeszowie
Przykładem takiego państwa w Europie są Niemcy. Wiele osób z różnych państw znalazło tam zatrudnienie w tymczasowych miejscach pracy niewymagających wykształcenia, a następnie wiele z nich osiadło później w miastach takich jak Monachium, Berlin czy Frankfurt, które zamieszkuje także Polonia.
Kolejnym przykładem jest Francja, do której napłynęła duża liczba imigrantów z dawnych kolonii francuskich. Różni ich nie tylko kolor skóry, ale także wyznawana religia - islam. Taka różnorodność społeczna na pewno nie stanowi łatwego tematu w tym kraju i bywa przedmiotem krytyki.
Istnieją jednak państwa, które praktykują wielokulturowość i zapewniają różnego rodzaju wsparcie dla takich społeczności. Wśród nich są Stany Zjednoczone i Kanada. W tym drugim organizowane są na przykład festiwale etniczne, podczas których różne grupy mogą zaprezentować oraz podzielić się swoimi kulturami i tradycjami.
Ciemna strona wielokulturowości
Generalnie uważa się, że różnorodność wzbogaca społeczeństwo i poszerza horyzonty. Jednak przy nasileniu imigracji, poszczególne jednostki mogą odczuwać zagrożenie dla ich kultury lub tożsamości. Może być to wynik sposobu, w jaki różne kultury są integrowane w jedno społeczeństwo. Rozróżniamy dwa takie sposoby – jest to teoria “tygla” i teoria “sałatki”.
Teoria “tygla” i “sałatki” - co to takiego?
Teoria tygla
Zwykle kojarzona z asymilacją Indian ze społeczeństwem amerykańskim, jest ilustrowana jako stop żelaza i węgla w tyglach odlewniczych, z których powstaje jeden, mocniejszy metal. Tą metaforę należy rozumieć jako porzucenie własnej kultury oraz dotychczasowych tradycji i “wtopienie” się w nową, dominującą społeczność.
Teoria sałatki
To już bardziej liberalna teoria, która porównywana jest z robieniem sałatki. Wielokulturowe społeczeństwo, w którym ludzie żyją razem w sposób pokojowy, zachowują swoje odrębne tradycje unikalne dla ich kultury. Podobnie jak składniki sałatki, które zostają ze sobą wymieszane, aby stworzyć jedną całość, jednak każdy z nich zachowuje swój odrębny smak. Za przykład takiego społeczeństwa uważany jest Nowy Jork, w którym istnieją takie społeczności jak “Chinatown” czy “Małe Indie”.
Przeczytaj także: Stereotypy i uprzedzenia – tolerować znaczy rozumieć
Dyskryminacja rasowa, rasizm i ksenofobia
Niestety pomimo szerzenia tolerancji wobec innych ras i podejmowanych przez różne organizacje działań, mających na celu wyeliminowanie dyskryminacji i ksenofobii, te pojęcia nieustannie ewoluują i w różnych formach nietolerancji przejawiają się we współczesnym świecie.
Co jest przyczyną?
Bezwątpliwą przyczyną ksenofobii jest brak odpowiedniej edukacji. Niechęć do "obcego" w bardzo wielu przypadkach wnika z niewiedzy, która może rodzić agresję. Inne przyczyny wywołujące negatywne nastawienie to na przykład:
- stereotypy,
- uprzedzenia,
- strach i obawa przed wpływem obcych (na przykład konkurencja na rynku pracy),
- poczucie zagrożenia - człowiek z reguły boi się tego, czego nie zna,
- brak poszanowania obcych poglądów.
Jak przeciwdziałać
Przede wszystkim edukacja i podnoszenie świadomości społeczeństw. Zajmuje się tym na przykład Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej. Misją tego stowarzyszenia jest rozwijanie i upowszechnianie edukacji antydyskryminacyjnej tak, aby każda osoba współtworzyła świat bez dyskryminacji i przemocy.
Warto wspierać także różne organizacje działające przeciwko dyskryminacji rasowej. Jedną z nich jest Helsińska Fundacja Praw Człowieka. To doświadczona polska organizacja zajmująca się najszerszym spektrum spraw.
Przeczytaj także: Bartki w podróży – o dwumiesięcznej wyprawie stopem do Azji
Wszyscy bywamy świadkami dyskryminacji oraz niechęci wobec drugiego człowieka ze względu na jego pochodzenie czy kolor skóry, dlatego powinniśmy sami dążyć do lepszego poznania i zrozumienia osób w swoim otoczeniu, którzy w jakiś sposób się od nas różnią. Takie osoby z reguły są samotne i najlepsze, co możemy dla nich zrobić, to zaoferować przyjaźń i wsparcie.
