25 listopada przypada Międzynarodowy Dzień Eliminacji Przemocy Wobec Kobiet. Tego dnia zwracamy szczególną uwagę na powszechny problem zakorzeniony w nierówności płci. Jakie są obszary i oblicza dyskryminacji? Jak możemy z nią walczyć i jak pomagać kobietom w potrzebie?
Według statystyk nawet 736 milionów1 kobiet na całym świecie doświadczyło przemocy ze strony obcej osoby, a także z rąk swoich obecnych lub byłych partnerów. W ramach walki z przemocą i eliminacji dyskryminacji kobiet, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie przyjęła do realizacji Plan Równości Płci (Gender Equality Plan). W listopadzie mija pierwsza rocznica wdrożenia projektu.
Gender Equality Plan (GEP)
Plan Równości Płci został przyjęty do realizacji przez uczelnię na lata 2022-2025 w celu podniesienia świadomości o równouprawnieniu płci, a także, co szczególnie istotne, świadomości odnośnie różnych form dyskryminacji ze względu na płeć oraz przeciwdziałaniu im.
Cele strategiczne GEP:
- włączenie problematyki równości płci do badań i dydaktyki;
- zapewnienie zrównoważonej reprezentacji płci w kadrze zarządzającej uczelni oraz innych zespołach i grupach decyzyjnych i roboczych;
- ułatwianie godzenia obowiązków zawodowych z życiem rodzinnym;
- zapobieganie i zwalczanie dyskryminacji ze względu na płeć.
Realizacja wymienionych powyżej celów ma przyczynić się do zapobiegania i zwalczania tego zjawiska, co przekłada się na stworzenie bezpiecznych warunków sprzyjających rozwojowi całej społeczności akademickiej.
Przeczytaj także: Spotkanie z People Can Fly w towarzystwie wirtualnej rzeczywistości
Obszary dyskryminacji kobiet
W szerszej – międzynarodowej – perspektywie może być ich kilka zaczynając od edukacji, przez aktywność zawodową, aż po kwestie zdrowotne i nie tylko. W przypadku nauczania są nimi programy przypisujące formy zajęć na podstawie tradycyjnych ról płci. Taki podział sprawia, że kobiety w perspektywie lat obawiają się podejmować ryzyko oraz rozwoju w dziedzinach technicznych, z reguły przypisanych mężczyznom.
Następnie mamy podobną zależność. Tym razem pod kątem segregacji zawodów na „męskie” i „żeńskie”. Przejawia się to w postaci przypadających stanowisk, które są mniej opłacalne oraz nie dające możliwości rozwoju i awansu.
Z kolei w przypadku medycyny najczęściej spotykane ograniczenia dotyczą między innymi: dostępu do środków antykoncepcyjnych, badań prenatalnych oraz opieki podczas ciąży i porodu.
Oblicza i formy przemocy
Konflikty zbrojne od zawsze sprzyjały przemocy dotykając również kobiet. Niestety podczas wszystkich wojen gwałt był i nadal jest formą agresji wobec ludności cywilnej. Obecna sytuacja za wschodnią granicą naszego kraju tylko potwierdza fakt, że taka forma przemocy wciąż jest powszechna.
Uważa się, że gwałty wojenne są sprawą mniejszej wagi niż morderstwa, jednak wiele kobiet jest innego zdania. Psycholodzy wyjaśniają, że gwałt jest najbardziej niszczącą przemocą, a co za tym idzie zostawia po sobie ogromne szkody w psychice2.
Izolacja, stres i niepewność podczas pandemii Covid-19 również doprowadziły do nasilenia przemocy domowej. Dla sprawców była do okazja do większej kontroli nad partnerkami w celu dalszego ograniczenia ich w sięgnięciu po pomoc.
Sytuacja ta naraziła również młode dziewczyny na inne formy przemocy, np. molestowanie seksualne w Internecie. Zresztą nie tylko w dobie pandemii. Patrząc nawet na aferę Pandora Gate nawiązującą do wykorzystywania nastolatek za pośrednictwem Internetu. Gdzie sprawą zajęła się prokuratura.
Przeczytaj także: Czy da się żyć bez kupowania?
Sposoby na walkę z dyskryminacją
“Nieznajomość prawa szkodzi” - ważne jest, aby kobiety znały swoje prawa i wiedziały, że zakaz dyskryminowania ze względu na płeć ma swoje odniesienie w kodeksie pracy.
Zachęcajmy, aby sięgały po pomoc. Nie zapominajmy też o dowodach, ponieważ gromadząc i przekazując je odpowiednim organom jesteśmy w stanie szybciej ująć sprawców.
Wartą uwagi jest również fundacja UNAWEZA założona przez Martynę Wojciechowską. Jej głównym celem jest pomoc kobietom z różnych krańców świata, które nie dostały szansy na godny rozwój. Cel ten realizowany jest poprzez prowadzenie działań w zakresie społecznym, kulturowym, zdrowotnym i ekonomicznym. Fundacja często organizuje akcje, zbiórki, spotkania i konferencje, by szerzyć realizujące idee w przestrzeni publicznej oraz zachęcić jak najwięcej ludzi do włączenia się w pomoc. Możemy to robić poprzez regularne wsparcie fundacji, przekazując 1,5% podatku lub poprzez pomoc jednej wybranej osobie.
Aby dowiedzieć się więcej, zajrzyj na stronę fundacji Unaweza: https://www.unaweza.org/o-fundacji/
Natomiast przede wszystkim nauczmy się reagować na przemoc. Kluczową metodą jest zwracanie uwagi na to, co nas otacza na co dzień, na zachowania innych ludzi, a także na tych najbliższych. Warto również uczyć się asertywności, aby potrafić powiedzieć „NIE”.
Jak i gdzie zwrócić się po pomoc
Jedną z fundacji okazujących wsparcie potrzebującym jest Feminoteka oferująca tak zwany telefon zaufania. Strona internetowa fundacji: https://feminoteka.pl/
Telefon kontaktowy z fundacją/ źródlo: https://feminoteka.pl/
Kolejną organizacją jest Centrum Praw Kobiet, która oferuje pomoc telefoniczną, a także mailową.
- Strona internetowa fundacji: https://cpk.org.pl/
- TELEFON INTERWENCYJNY (całodobowy): 800 107 777 (po połączeniu należy wybrać 1, a następnie 3).
Warto zapamiętać również przedstawiony poniżej gest HELP ME. To międzynarodowy znak, który jest dyskretnym sygnałem oznaczającym, że ktoś jest ofiarą i potrzebuje pomocy. Gdy zobaczysz ten znak niezwłocznie zadzwoń pod nr. 112 i poinformuj, że ktoś w ten sposób poprosił Cię o pomoc.
Gest HELP ME / Grafika: Gabriela Selwa
O dyskryminacji kobiet mówi się dużo, jednak wciąż za mało biorąc pod uwagę bezustanne występowanie przypadków, w których odnotowuje się kolejne ofiary. 25 listopada jest zatem dobrą okazja by przypominać o otaczającym nas problemie. Natomiast jeśli tylko mamy taką możliwość – reagujmy na przemoc i pomagajmy potrzebującym.
[1] Źródło: Violence Against Women Prevalence Estimates, 2018, WHO https://www.who.int/publications/i/item/9789240022256?fbclid=IwAR1zRiiRNHC6BoOMF7yIU_teNsZ6F6VP2h5imYldw1Q0WRrCpO0F2pMjxSY
[2] Źródło: Psychologiczne konsekwencje gwałtu, S.K., https://www.niebieskalinia.pl/aktualnosci/aktualnosci/psychologiczne-konsekwencje-gwaltu?fbclid=IwAR2NdNH_32QyDVZxZhkitXx-LGylrqkhCkcfSlbJZeL_4rMmznAlxlwgEZ4