Zaskakujące wydarzenie z dużą frekwencją. W ten sposób można opisać szkolenie Agnieszki Stein o rozwoju seksualnym dzieci i młodzieży, w którym wzięło udział ponad 120 osób. Spotkanie z psychologiem dziecięcym zorganizowały w miniony poniedziałek Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie, Podkarpackie Stowarzyszenie dla Aktywnych Rodzin oraz Klanzowy Klub Świadomego Rodzica.
Szkolenie potrzebne od zaraz
Potencjalnie kontrowersyjny temat okazał się niezwykle ważny nie tylko dla rodziców, ale również dla nauczycieli oraz studentów. Rozwój seksualny dzieci i młodzieży w Polsce uważany jest za temat tabu, czego nie kryła ani prowadząca, ani uczestnicy spotkania. Pojawienie się tego tematu w sferze publicznej często wzbudza kontrowersje; samo słowo „seksualność” w kontekście młodych ludzi, a zwłaszcza dzieci, budzi negatywne skojarzenia z erotyką, a nie z ważnym elementem zdrowego rozwoju człowieka.
Prowadzącą szkolenie, otwarte dla wszystkich zainteresowanych, była znana psycholog dziecięca, Agnieszka Stein. Posiada ona wieloletnie doświadczenie z zakresu budowania relacji między rodzicami, nauczycielami a dziećmi. Co więcej, jest jednym z niewielu psychologów w Polsce, który głośno podejmuje temat rozwoju seksualnego wśród młodych. Jest również propagatorką nurtu Rodzicielstwa Bliskości.
Problem dorosłych, a nie dzieci
Na początku prowadząca potwierdziła tezę, że rozwój seksualny wywołuje kontrowersje bardziej wśród dorosłych, niż u dzieci. Jak uważa Stein, pierwszym krokiem do złamania stereotypowego myślenia jest zrozumienie pojęcia seksualności. – Są to wszystkie zjawiska, które decydują o tym, że mamy płeć – komentuje. – Sami nie mamy świadomości, że pojęcie to towarzyszy nam od urodzenia i potem ma wpływ na różne strefy naszego dorosłego życia. Seksualność zależy od danej kultury, miejsca zamieszkania i innych czynników. Jednak największą rolę odgrywają rodzice, ich doświadczenie i osobisty charakter dziecka - dodaje.
Zaufanie, wsparcie i ciągła rozmowa
Prowadząca nawiązując do swoich relacji z synem pokazała, że o seksualności należy mówić stopniowo. Na każdym etapie rozwoju dziecko jest zainteresowane tym tematem. Z wiekiem wzrasta jedynie głębia zadawanych pytań. Głównym zadaniem rodziców jest dopasowanie przekazywanej aktualnie wiedzy do fazy rozwoju ich dziecka. Za stałą zasadę uważa się budowanie relacji na obustronnym zaufaniu, kiedy maluch ze swobodą może zadawać pytania. Rodzice nie powinni doprowadzać do sztucznych sytuacji, w których dzieci nie chcą podejmować tematu, czują się skrępowane i zawstydzone. Przekazywanie wiedzy o rozwoju seksualnym jest więc procesem ciągłym i rodzice muszą być na to przygotowani.
Ważnym aspektem, podkreślanym podczas spotkania, była duża waga budowania relacji z dzieckiem. Okazuje się, że nie zawsze wpływ na rozwój dziecka mają podejmowane aktualnie decyzje, a relacja jaką budują z nim rodzice od urodzenia. Mając do nich zaufanie, ono samo często rozpoczyna rozmowę, traktują każdy temat tak samo naturalnie i otwarcie, jak robią to jego rodzice. Kiedy dziecko samo inicjuje rozmowę, zadaje pytania, komunikowanie mu ważnych treści, staje się o wiele łatwiejsze. Jak tłumaczy dr Iwona Leonowicz-Bukała, współorganizator szkolenia i rodzic, ta umiejętność wymaga dużego zaangażowania intelektualnego, łagodności i cierpliwości. – Trzeba zrezygnować z korzystania z gotowych schematów na rzecz bycia otwartym na dziecko i jego potrzeby – opisuje własne doświadczenia. – To czasem trudne, aby zobaczyć sytuację oczami kilkulatka.
Wyjść z podziemia?
Ze względu na przyjazną atmosferę i komfort zadawania pytań prowadzącej, spotkanie odbyło się w formie otwartej dyskusji. Psycholog starała się precyzyjnie odpowiedzieć na każde pytanie, aby zaspokoić potrzebę wiedzy rodziców w pewnych sytuacjach życiowych. – Ten temat dopiero się pojawia w przestrzeni publicznej i zaczyna go być więcej. Myślę, że to spotkanie jest dobrym początkiem – swoimi refleksjami podzieliła się matka dwójki dzieci i jednocześnie słuchaczka szkolenia. – Często uczestniczę w takich spotkaniach bez konkretnych oczekiwań. Przychodzę nie aby dowiedzieć się czegoś nowego, a ułożyć w głowie to, co już wiem – dodała.
Udział w szkoleniu wzięli nie tylko rodzice i nauczyciele, ale również młodzi studenci zainteresowani tą dziedziną. – Tego rodzaju tematyka nie jest często podejmowana. Jeżeli zdarzy się, że zostanie poruszona, to uważam, że w nieprawidłowy sposób. Dużo jest tematów tabu, dlatego rodzice nie wiedzą jak mają postępować. Myślę, że takie spotkania są bardziej potrzebne dla rodziców, chociaż dla studentów psychologii ten temat również może być interesujący – komentuje Michał Gałuszka, student kierunku Psychologia w zarządzaniu w WSIiZ.
Zainteresowanie udziałem z spotkaniu z Agnieszką Stein pozwala sądzić, że wiedza na temat jaki podjęto, nie jest wystarczająco dostępna dla rodziców i nauczycieli. – Niewiele na ten temat jest sensownych treści w Internecie, choć dzięki zaangażowanym blogerom, rodzicom, na pewno jest łatwiej, niż 10, 15 lat temu – mówi dr Leonowicz – Bukała.
Szkolenie z Agnieszką Stein zorganizowano jako własną inicjatywę rodziców w ramach projektu Klanzowy Klub Świadomego Rodzica, finansowanego z budżetu Funduszy Inicjatyw Obywatelskich MRPiPS. Celem kończącego się projektu było zwiększenie udziału rodzin z Podkarpaca w życiu lokalnej społeczności i zwiększenie możliwości ich wpływu na otaczającą rzeczywistość, poprzez ich zaangażowanie w akcje społeczne, wolontariat i animacje oparte na metodach KLANZY, Rodzicielstwa Bliskości (RB) i Porozumienia Bez Przemocy.
Autor fotografii: Grzegorz Bukała
